Hoewel van de duindoorn (Hippophae rhamnoides) gezegd wordt dat hij enorm gezond is, gedraagt hij zich als een gevaarlijk heerschap. De duindoorn is een sterk vertakte en meestal lage struik. De bladeren zijn smal en zijn aan de bovenzijde grijsgroen en vanonder groezelig wit. Direct na het begin van de bloei ontstaan twijgjes, die zich in de loop van de zomer ontwikkelen tot vervaarlijke dorens. De bloemen zijn onopvallend, maar de bessen zijn dat beslist niet. Eigenlijk zijn het schijnvruchten dat met sappig vruchtvlees een nootje omhult.
Het eerste deel van de wetenschappelijk naam, Hippophae, is weer eens een combinatiewoord uit het Grieks; hippo is 'paard' en phaeinos is 'licht' of 'schijnend'. In het oude Griekenland ontdekte men dat paarden, die van de duindoorn vraten, na verloop van tijd een glanzende vacht kregen. Het tweede deel, rhamoides, is ook al van Griekse oorsprong want het betekent '(de plant) lijkt op Rhamnos'. Rhamnos is een oeroude naam voor diverse stekelige struiken, maar het was ook een plaatsnaam waar een beroemd beeld van de wraakgodin Nemesis heeft gestaan.
De duindoorn wordt tegenwoordig in een groot deel van Eurazië aangetroffen, maar hij heeft zich in de loop der eeuwen verspreid vanaf Midden-China tot aan de Atlantische kusten. De duindoorn vestigt zich op plaatsen waar de verstuiving van het duinzand minder wordt en is daardoor een natuurlijke opvolger van de helm (Ammophila arenaria). Hij houdt het meest van een kalkrijke bodem. We kunnen de duindoorn in de geschiedenisboeken aardig volgen bij zijn opkomst want op Schiermonnikoog kwam hij al in de late Middeleeuwen al voor, maar op Terschelling was hij omstreeks 1850 nog onbekend. De bioloog Franciscus Holkema (1840-1870) deed in 1868 grondig onderzoek naar het voorkomen van planten op alle Waddeneilanden, maar trof de duindoorn nog niet op Vlieland aan. Dat hij hier van oorsprong niet voorkomt heeft ook tot gevolg dat zijn gezonde faam nog maar nauwelijks is doorgedrongen tot de Nederlanders.
De oranje kleur van de vrucht wordt veroorzaakt door caroteen en dat is dezelfde kleurstof die ook worteltjes oranje kleurt. De duindoorn staat bekend om zijn hoge gehalte aan vitamine C en om die reden worden er ook diverse gezonde streekproducten van gemaakt, zoals limonades, siropen, jams en marmelades. Recent wetenschappelijk onderzoek heeft ondertussen ook aangetoond dat de bladeren stofjes bevatten die beschermen tegen kanker en antibacterieel zijn.
Toch heeft hij nadelen omdat zijn wortels zo sterk zijn dat ze in staat zijn om door asfalt heen te worstelen. Daarom wordt voor duinwegen vaak de voorkeur gegeven aan klinkerbestrating.
Als je meer wilt weten over de duindoorn, lees dan mijn boek 'De Duindoorn'.
Als je meer wilt weten over de duindoorn, lees dan mijn boek 'De Duindoorn'.
