Virginische roos

Virginische roos (Rosa virginiana) wordt, soms met enig liefkozen en soms met enige ergernis, de beste all-rounder onder de wilde rozensoorten genoemd. Deze rozensoort is een houtige overblijvende struik die inheems is in oostelijke delen van Noord-Amerika, waar hij gevonden kan worden vanaf Newfoundland (Canada) tot aan Louisiana (USA). De Virginische roos is een bladverliezende, woekerende struik die tot 1,5 meter hoog kan worden. De takken zijn bedekt met haakvormige stekels.

[Foto:Wilde planten op Texel]

Hij bloeit de hele zomer met prachtige roze bloemen, terwijl hij in de nazomer en herfst ook kleurrijk zal zijn doordat de bladeren wekenlang van geel, via oranje, paars, purper naar bruin verkleuren. De helderrode bessen zijn klein (1,5 centimeter in doorsnede) en rond. De bessen zijn smakelijk en eetbaar, maar toch moet je opletten omdat er een laag haartjes om de zaadjes zit nét onder het vruchtvlees van het fruit. Deze haartjes kunnen irritatie in je mond en slokdarm veroorzaken als je de bessen consumeert.

De bessen zijn wel een goede bron van meervoudig onverzadigde vetzuren, iets wat ongewoon is voor een bes. Daarmee lijkt hij dus meer op een olijf dan op zijn broertjes.

Het eerste deel van de wetenschappelijke naam, Rosa, lijkt eenvoudig maar is het niet. Het woord komt via enkele tussenstappen uit het Grieks, waar Rhodon ook al 'roos' betekende. Taalkundigen geloven dat het woord uiteindelijk terug te voeren is tot een uitgestorven taal (het Proto-Indo-Europees) waar het woord wrdho 'doorn' of 'stekel' heeft betekend. Het tweede deel, virginiana, is afkomstig uit het Latijn, waar het '(uit) Virginia' betekent.

Men denkt dat Virginische rozen op de Britse eilanden aan tuinen zijn ontsnapt en zich met genoegen wisten te vestigen in allerlei duinlandschappen. In ons land heeft men de Virginische roos ooit dezelfde functie gegeven als de rimpelroos: hij had tot doel het zand vast te houden om verstuiving tegen te gaan. Men was even vergeten dat daarvoor ook inheemse soorten geschikt waren, maar het is nu veel te laat om die foute inschatting nog daadkrachtig tegen op te treden.

Op de Waddeneilanden is Virginische roos aan een duidelijke opmars bezig. Op Texel heeft deze roos al op een tiental plekken zijn wortels geplaatst. In de Texelse Geul trof men recent een grote hoeveelheid plaatsen aan waar deze exoot uitbundig groeit. Dat wordt dus een strijd tussen de exotische rimpelroos en de even exotische Virginische roos. Het inheemse duinroosje wordt door deze strijd der invasieven steeds verder in de verdediging gedrongen.